Bas Jongenelen

In het septembernummer 2021 van Van 12 tot 18 was er aandacht voor Basisboek Historische Letterkunde.

Vrijdag 3 september 2021, 14.00 uur, Lange Houtstraat 8, Den Haag: lezing over Goëtia.

De literatuur uit het Fin de Siècle wordt nogal gedomineerd door Louis Couperus en de Tachtigers. Nou hebben deze auteurs echt wel een paar goede boeken geschreven hoor, maar we moeten niet denken dat we met hen de literatuur uit die tijd zo’n beetje wel gehad hebben. Gelukkig zijn er genoeg mensen die verder willen en kunnen kijken dan de gecanoniseerde auteurs over wie je docent Nederlands op de middelbare school een verhaal weet te houden. Maar het punt is wel dat het niet eenvoudig is om van die ongecanoniseerde boeken te pakken te krijgen. Er staat veel op DBNL, maar ook veel niet. Er is veel via boekwinkeltjes.nl te koop, maar ook veel niet. Tragische levens (1900) van Jeanne Reyneke van Stuwe is zo’n boek.

Tragische levens staat niet op DBNL en is amper te vinden in het antiquariaat. Dat is jammer, want het is een best een gave roman. Tragische levens (de kitscherige titel geeft al het een en ander weg over het verhaal) gaat over de ondergang van Carla. Hé! Dat laat wel een belletje rinkelen! Lijkt het dan niet op Eline Vere, Van de koele meren des doods, Mme Bovary, Anna Karenina en al die andere arme romanpersonages die het einde van hun eigen boek niet halen? Ja. Kan Tragische levens zich meten met die boeken? Mwah, tja… ja, toch wel. Ach, jawel.

Het psychologisch portret van Carla is goed uitgewerkt en de beklemmende sfeer van de hogere burgerij uit het Den Haag van toen laat je blij zijn dat je nú leeft. En er komen behoorlijk wat onsympathieke romanpersonages in voor die allemaal lekker op hun eigen manier ongelukkig zijn. Ik vind Tragische levens goed genoeg om gelezen te worden, en daarom heb ik er een nieuwe uitgave van gemaakt. De spelling heb ik gemoderniseerd (‘mensch’ werd ‘mens’) en ik heb er een inleidinkje bij geschreven. Hopelijk levert het nu een paar lezers op, want het zou echt zonde zijn als deze roman compleet vergeten zal worden.

Jeanne Reyneke van Stuwe, Tragische levens, ISBN 9789464188271, € 24,50. Te bestellen bij iedere boekwinkel, bijvoorbeeld bij deze: https://libris.nl/gianotten-mutsaers/boek?authortitle=jeanne-reyneke-van-stuwe/tragische-levens–9789464188271

Joke Brasser schreef een fijne recensie over Basisboek Historische Letterkunde op Klassiekers in de klas.

Zondagavond 18 juli was ik te gast bij het radioprogramma Dijkstra en Evenblij ter plekke om er te praten over het Tilburgse sonnet. Het is hier terug te beluisteren.

Speciaal voor de uitzending heb ik een Tilburgs sonnet geschreven:

Ter plekke in Tilburg

En ook met Erik Dijkstra is dit ra-
dioprogramma op de zondaga-
vond vol met actualiteit en gein
en lol en vragen naar je diepste zijn,

met heel veel leven in de brouwerij,
en droge humor leeglopend als lekke
ballonnen, en met grappenbalkenbrij.

Het is een feest hier in dit superkekke
programma, waar men praat van kip én ei
van A én Z, van her én der: Ter plekke.

Maar… zit er niet een and’re gozer bij?
Zo’n maffe rare dwaze lijpe gekke…
Hoe heet die man? Och ja: Frank Evenblij!

Frank Evenblij en ook met Erik Dijkstra!

26 november is het Congres Levende Talen. Ik geef er een workshop over (anti-)feministische romans uit het einde van de 19e eeuw. De roman Het ene nodige van Anna de Savornin Lohman zal daarin centraal staan.

Negen van mijn studenten en ik hebben het Visioen van Tondalus vertaald vanuit het Middelnederlands naar het Modernnederlands. Uiteraard hebben we er een boekje van gemaakt dat met ISBN 9789464355079 bij iedere boekwinkel te bestellen is.

‘Jongenelen gidst inderdaad op bekwame manier de lezer-reiziger doorheen de eeuwen,’ zegt José Vandekerckhove op de site van het Netwerk Didactiek Nederlands.

‘Jongenelens enthousiaste schrijfstijl neemt je mee op queeste door de rijkdom van onze literatuurgeschiedenis.’ Miriam Piters op Tzum.

‘Het is alsof we aan zijn hand door de tijd wandelen’ – Frits Spits in De Taalstaat.

Op 8 mei ben ik door Frits Spits geïnterviewd over Basisboek Historische Letterkunde in het radioprogramma De Taalstaat. Bekijk het hier.

En bestel het boek hier.